Đường Sắt Pháp Ở Đông Dương và Vân Nam

“Đường sắt Pháp ở Đông Dương và Vân Nam” là một cuốn “đinh, khác biệt hoàn toàn” với những cuốn đã từng ra mắt độc giả và thuộc bộ sách “Ký ức Đông dương”.

Ấn phẩm nằm trong bộ sách nhiều tập và kỳ công của học giả người Pháp Frédéric Hulot – “Đường sắt Pháp ở hải ngoại”, viết riêng về hệ thống đường sắt ở Đông Dương và Vân Nam có tiêu đề tiếng Pháp là Les chemins de fer de la France d’Outre-Mer, Volume 1: L’Indochine – Le Yunnan, được Nhà xuất bản La Régordane in năm 1990 tại Thụy Sĩ.

Frédéric Hulot cùng nhóm kỹ sư ngành đường sắt Pháp dày công nghiên cứu toàn bộ mạng lưới đường sắt Đông Dương và đường sắt Vân Nam (Trung Quốc) từ khởi đầu đến những thập kỷ gần đây, sau khi Việt Nam hoàn toàn thống nhất đất nước.

Đây là một cuốn sách hiếm hoi trình bày trọn vẹn và tổng thể đường sắt Pháp ở Đông Dương, cả đường tàu hỏa và tàu điện. Sách có nhiều tư liệu lịch sử quý về sự hình thành và phát triển mạng lưới đường sắt ở Đông Dương như tuyến chính từ Hà Nội đến Sài Gòn, các tuyến nhánh ngang sang Lào, sang Campuchia, nhánh từ miền ven biển Việt Nam lên Đà Lạt và các nhánh Đông Dương đi Côn Minh (Vân Nam Phủ, Trung Quốc). Sách có hơn 200 ảnh, bưu ảnh, cùng 24 bản đồ lớn, bé và 27 bảng biểu, bản vẽ kỹ thuật toa tàu, đầu máy… để minh họa, được nhiều người coi là một tập sử liệu bằng hình của ngành đường sắt ở Đông Dương.

Giá trị của "Đường sắt Pháp ở Đông Dương" và Vân Nam không chỉ là những thông tin tư liệu, những sự kiện của ngành đường sắt gắn liền với niên đại lịch sử do nhà sử học Frédéric Hulot cho biết, mà còn có sự kết hợp của nhóm kỹ sư chế tạo máy và kỹ sư đường sắt Pháp đã cung cấp nhiều hình ảnh, bản vẽ thiết kế, chế tạo đầu máy, toa xe, nhiều thông số kỹ thuật, tiêu chuẩn đường ray 600mm hay 1.000mm, hầm xuyên núi trên các cung đường địa hình phức tạp. Họ còn giới thiệu cả một xê-ri mẫu đầu máy, từ máy SACM 120-T, số 3 mang tên “Le Myre de Viller” của tuyến đường sắt đầu tiên trên đất Nam Kỳ đến các hệ đầu máy khác nhau được đầu tư, nâng cấp tân tiến dần như SACM 141-508 mang tên “Mikado” và “Pacific” 020-T, 030-T, 220-T (Expresse), 130-T… và họ cũng đóng góp nhiều bản vẽ kỹ thuật các đầu máy “Mikado”141-501, đầu máy 040-T hỗn hợp lực bám dính và răng cưa số 708; bản vẽ thiết kế toa xe hạng nhất, nhì, ba do hãng Decauville và Société Franco-Belge chế tạo kiểu sa-lông, toa ăn, toa thượng hạng có giường nằm, dùng chuyên chở các vị Toàn quyền, chỉ huy quân đội.