Hokusai (Danh họa nghệ thuật)

Hokusai được biết đến nhiều nhất với tư cách là tác giả của loạt tranh in mộc bản Ba mươi sáu cảnh núi Phú Sĩ (富ふが嶽くさ三じゅ十うろ六っ景けい (Phú Nhạc tam thập lục cảnh), trong đó có tác phẩm "Sóng lừng ngoài khơi Kanagawa" đã trở thành biểu tượng của Nhật Bản và được xuất bản trên bình diện quốc tế.

Hokusai sáng tác loạt tranh Ba mươi sáu cảnh núi Phú Sĩ vừa là một cách phản ánh sự bùng nổ du lịch hàng hải nội địa, vừa để đáp lại nỗi ám ảnh từ núi Phú Sĩ. Loạt tranh này, cụ thể là Sóng lừng ngoài khơi Kanagawa và Gió lành, trời trong đã đảm bảo danh tiếng của Hokusai cả ở Nhật Bản và nước ngoài. Vào giữa thế kỷ 19, các tác phẩm chạm khắc của ông, cũng như của các nghệ sĩ Nhật Bản khác lần lượt được đặt chân đến Paris. Tại nơi này, chúng đã được săn đón và sưu tập mạnh, đặc biệt là bởi các nghệ sĩ trường phái ấn tượng như Vincent Van Gogh, Claude Monet, Edgar Degas và Henri de Toulouse-Lautrec, tác phẩm của họ cho thấy ảnh hưởng sâu sắc từ các bản khắc nói trên.

Một đoạn trích đề cập trong "Câu chuyện nghệ thuật":

"Các nghệ sĩ Ấn tượng trong cuộc phiêu lưu tìm kiếm những motif và cách phối màu mới chính là kỹ thuật in màu (colour-print) từ Nhật Bản.

Nghệ thuật Nhật Bản phát triển thoát ly khỏi nền móng nghệ thuật Trung Quốc (trang 155) và đi theo hướng này trong suốt gần 1.000 năm. Tuy nhiên, vào thế kỷ XVIII, có lẽ do chịu ảnh hưởng từ kỹ thuật in ấn tại châu Âu, các nghệ sĩ Nhật Bản đã từ bỏ những motif truyền thống của nghệ thuật Viễn Đông, và lựa chọn cảnh đời sống dân dã làm đề tài cho tranh khắc gỗ in màu – một kết hợp giữa độ táo bạo cực lớn trong sáng tạo với sự hoàn hảo về mặt kỹ thuật ở mức bậc thầy. Giới sành sỏi nghệ thuật Nhật Bản lại không đánh giá cao dòng sản phẩm rẻ tiền kiểu này. Họ ưa chuộng phong cách truyền thống mộc mạc, chân phương hơn.

Vào giữa thế kỷ XIX, khi Nhật Bản bị ép giao thương với châu Âu và châu Mỹ, những bản in này thường được dùng làm giấy gói và giấy lót hàng, và có thể được mua với giá rẻ từ các tiệm trà. Những người đầu tiên nhìn ra được vẻ đẹp của chúng và nhanh chóng thu gom chính là các nghệ sĩ trong nhóm của Manet (Các nghệ sĩ Ấn tượng). Họ nhận thấy trong đó một truyền thống [nghệ thuật] chưa bị những quy tắc hàn lâm và phương cách sáo mòn mà các họa sĩ Pháp cố gắng loại trừ làm cho hư hại. Các bản tranh in Nhật Bản giúp họ thấy rằng vẫn tồn tại quá nhiều lề thói kiểu châu Âu trong nghệ thuật của họ mà họ chẳng hề nhận ra. Người Nhật thưởng thức mọi khía cạnh khác lạ và bất ngờ của thế giới. Những bậc thầy ấy là Hokusai (1760 – 1849), người đã tái hiện hình ảnh ngọn núi Phú Sĩ vô tình ẩn hiện sau một giàn kéo ở giếng nước."

Cuốn sách tiếp theo trong bộ seri tủ sách về các danh họa. Mời các bạn đón đọc!