Mẫu Thượng ngàn - Nguyễn Xuân Khánh

Mẫu Thượng ngàn xuất bản lần đầu năm 2005, là tác phẩm được nhà văn Nguyễn Xuân Khánh phát triển từ truyện Làng nghèo (chưa xuất bản) ông viết từ năm 1959.

Mẫu Thượng ngàn là cuốn tiểu thuyết về văn hoá phong tục Việt Nam được thể hiện qua cuộc sống và những người dân ở một vùng quê bán sơn địa Bắc Bộ cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20. Trong bối cảnh Pháp xâm lược Việt Nam. đạo Phật suy tàn, đạo Khổng bị gạt bỏ, đạo Thiên chúa đang lan rộng, người dân quê trở về với đạo Mẫu - một tôn giáo có từ ngàn đời.
       Mẫu Thượng ngàn cũng là cuốn tiểu thuýêt  lịch sử xã hội về Hà Nội cuối thế kỷ 19, gắn với việc người Pháp đánh thành Hà Nội lần thứ hai, việc xây Nhà Thờ Lớn, cuộc chiến của người Pháp với quân Cờ Đen...
        Mẫu Thượng ngàn còn là câu chuyện tình yêu của những người đàn bà Việt trong khung cảnh một làng cổ. Đó là tình yêu vừa bao dung, vừa mãnh liệt của những người phụ nữ với bao nỗi đắng cay, đầy chất phồn thực, bi, hài hoà quyện với mộng mơ và cao thượng.
          Tác phẩm này được xem là “nỗ lực tìm kiếm và dựng lại một không gian tinh thần mà từ đó, căn cốt tinh thần của người Việt được định hình. Không gian tinh thần ấy, theo nhà văn Nguyễn Xuân Khánh, là không gian văn hóa làng mà hạt nhân quan trọng nhất trong đó là tín  ngưỡng dân gian.” (Pgs.Ts. Cao Kim Lan)

Tác giả:

Nhà văn Nguyễn Xuân Khánh (1933-2021)

Ông sinh tại làng Cổ Nhuế, Hà Nội. Ông đỗ Tú tài Toán, học Đại học Y khoa Hà Nội cho đến hết năm 1952 thì ra vùng tự do tham gia bộ đội. Trong khoảng mười năm, ông ở một đơn vị pháo binh, rồi dạy văn hoá tại Trường Sĩ quan Lục quân trước khi chuyển về làm việc tại tạp chí Văn nghệ Quân đội. Từ 1966, ông là phóng viên báo Thiếu niên Tiền phong trước khi về hưu non vào năm 1973.

Tác phẩm chính:

- Rừng sâu (tập truyện ngắn, 1963)

- Miền hoang tưởng (tiểu thuyết, 1990)

- Hồ Quý Ly (tiểu thuyết, 2000)

- Hai đứa trẻ và con chó Mèo xóm núi (tập truyện ngắn, 2002)

- Mưa quê (tập truyện ngắn, 2003)

- Mẫu Thượng ngàn (tiểu thuyết, 2005)

- Đội gạo lên chùa (tiểu thuyết, 2011)

- Chuyện ngõ nghèo (tiểu thuyết, 2016)

- “Rừng sâu” và những truyện ngắn khác (tập truyện ngắn, 2020)

 Ngoài ra ông còn là dịch giả của nhiều tác phẩm nổi tiếng.

- Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật, 2017.

- Giải thưởng Thành tựu văn học trọn đời của Hội Nhà văn Hà Nội, 2018.

- Giải thưởng cuộc thi tiểu thuyết của Hội Nhà văn Việt Nam 1998 - 2000 với tiểu thuyết Hồ Quý Ly.

- Giải thưởng của Hội Nhà văn Hà Nội 2001 với tiểu thuyết Hồ Quý Ly.

- Giải thưởng Thăng Long của UBND TP, Hà Nội 2002 với tiểu thuyết Hồ Quý Ly.

- Giải thưởng của Hội Nhà văn Hà Nội 2006 với tiểu thuyết Mẫu thượng ngàn.